Roland, Rouland, Roeland, Roelant, Rolland, Rollandi, Rowland

Van mijn meisjesnaam is vrij makkelijk een kwartierstaat te maken. Je hoeft er niet voor naar een archief, je kunt er op internet induiken en terug tot 1 generatie voor 1810. Boeren, boerinnen, boerenknechten en boerenmeiden, dan houdt de lijst met beroepen wel zo'n beetje op. Geboren in Salland met af en toe wat import van de Veluwe. Saksische eigenheimers. Waar mijn donkere haar en zuidelijke karakter dan vanaf stammen blijft een raadsel. Wellicht zit dat al in de genen voor 1810, maar een andere mogelijkheid is natuurlijk dat de genen niet van een officiële voorouder afstammen. Ik ga nog wel eens in het archief in Zwolle spitten naar voorouders uit doopboeken en kerkregisters van huwelijken, maar ik denk eigenlijk dat ik daar ook geen verklaring zal vinden.

De Kerk in Mastenbroek waar ik gedoopt ben.

Maar van mijn ‘huwelijksnaam’ is een heel andere kwartierstaat te maken. Hier en daar zitten er flinke gaten in. Het is lastig zoeken in voorouders die geëmigreerd en geremigreerd zijn naar Indië en Zuid-Afrika. En het is nog lastiger om te zoeken naar voorouders die ongetrouwd kinderen kregen en in weeshuizen opgroeiden. Gelukkig is de tak voorouders die uit België kwam wel goed te vinden, al houdt het spoor weer op als de Belgen uit Frankrijk blijken te stammen. Hugenoten, dat is het familieverhaal wat rondgaat en dat klopt ook.

De andere rode draad in de familie van mijn man is werk aan de spoorweg. Een veelheid aan beroepen werd er uitgeoefend, op zich geen reden om veel te verhuizen, maar valt op dat dat wel vaak gebeurt. Van Brabant naar Zeeland, en waarom? Man werkt aan het spoor, vrouw komt uit Zeeland. De volgende generatie verhuist net zo makkelijk naar Haarlem of Amsterdam, en weer door dat spoor, al is het dan een ander beroep. Opzichter bij de aanleg, machinist, klerk. En er is een voorvader met 11 kinderen, waarvan de jongste 4 in Amsterdam geboren zijn. Hij was kruier bij het spoor. Dat zal ook geen vetpot geweest zijn met zoveel kinderen, en dat zie je terug in de dochters die allemaal jong dienstbode geworden zijn.

Maar voor mij het interessantst tussen al dat leuke uitzoekwerk is en blijft de rechtstreekse hugenotennaam van vader op zoon. Die dood leek te lopen in Maaseijk (zoals het toen in de registers nog gespeld werd), maar die ik nu toch weer gevonden heb. De eerste Roland in Nederland blijkt een jonge zoon uit een gezin met heel veel kinderen. Die voor 1810 geboren zijn en door verschillende predikanten in het doopregister gezet zijn. Of niet, zoals deze voorouder. En omdat er nog geen groen, wit of rood boekje was ging de schrijver zijn gang en schreef hij de naam zoals hij dacht dat het goed was.

Een groot deel van het verhaal in 1 plaatje.

Rouland, Rolland, Rollandi of Roland. En als je even doorzoekt bij broers en zussen kom je nog wat varianten tegen bij hun nakomelingen. En van moederskant werd de Elzasser naam Grimm ook op verschillende manieren geschreven in de kerkboeken, als Grim of Grijm. Die voor een groot deel nog in of rond Maaseik wonen trouwens, dat is dan weer wel grappig. Niet dat elke Roland familie is. We grappen wel eens dat wij van de kinderwagens, muziekinstrumenten en langeafstandsraketten zijn, maar de naam was bijzonder populair in Franstalige gebieden.

De dood van Roland, met olifantshoorn en zwaard Durandel.

De naam is al bekend uit het lied van Roelant, de ridder die bij een schermutseling met de Basken het leven liet. Hij was in dienst van Karel de Grote en hij was in het bezit van een olifantshoorn. Zijn zwaard, ongetwijfeld een kostbaar bezit, heette Durandel. Maar het verhaal moest natuurlijk mooier gemaakt worden dan het was, en dus werden de Basken vervangen door grote hordes Saracenen, en de ridder stierf biddend en met het gezicht naar Spanje gekeerd. Ja ja. In ieder geval was het lied waarschijnlijk al bekend toen de Normandiërs in 1066 de slag bij Hastings wonnen.

Niet alle Rolands, in welke spelvorm dan ook zijn familie. Anders hadden we natuurlijk allang aangeklopt bij onze nicht met de populaire kinderboekenserie. Maar het is wel een mooie naam met een fantastische geschiedenis.