Aandelen

Zo af en toe is er de prikkel om eens aandelen te kopen. Zeker als je spaarrekening weer op de juiste hoogte is. Ik koop soms een staatslot, en zoveel anders is het niet. Fortis staat op €3,64 nu, zoveel lager kan het niet worden, dus het moet wel weer omhoog. Als het op €5,00 staat is er al flinke winst. €37,- per €100.- die je er in steekt. Het is verleidelijk.

Maar zo tegen mijn opvoeding in. En eigenlijk ook wel heel erg tegen mijn idealen. Geld is iets wat je gebruikt om normaal van te leven, om normale dingen van te doen, en als je over hebt: om anderen een normaal leven van te gunnen. We wonen niet in een bananenrepubliek, hier horen mensen niet van honger of kou om te komen, we zorgen voor elkaar. Je betaalt braaf je belastingen en je werkt hard voor jezelf. Je onderhoudt je eigen spullen, en wie geen zonde heeft werpe de eerste steen.

De kredietcrisis zegt me eigenlijk helemaal niets. Op persoonlijk vlak raakt het me niet. Er is nog net zoveel waardevol bezit in omloop, huizen zijn nog dezelfde huizen als gisteren, de euro die ik verdien is nog hetzelfde geld en het brood kost nog hetzelfde. Geld verdwijnt niet zomaar, ook niet in aandelen. Pensioenen zijn nu misschien minder waard, maar ook dat is relatief. Als je niet kunt relativeren: kijk dan naar de lessen van 1929. Er was toen geen dubbeltje verdwenen, geen dollar minder om uit te geven. Alleen de verdeling was van de ene op de andere dag heel anders. Veel mensen werden heel arm, een paar mensen werden heel rijk.

Misschien is dat nu anders. Het lenen om te beleggen is al weer een paar jaar uit de mode. Dat wordt wel gedaan, maar niet door veel kleine lieden. Kleine lieden hebben een portefeuille met gemengde aandelen, als appeltje voor de dorst. Dat appeltje kun je kwijtraken, maar honger krijg je niet. Grote lieden verliezen en winnen nu heel veel. Maar het dagelijks leven wordt niet bepaald door de AEX, hoe hard dat ook geroepen wordt. Je werkt niet voor de winst van de aandeelhouders: je werkt om zelf een boterham te verdienen. En als het goed is werk je ook nog eens voor een groter maatschappelijk belang en met plezier en een doel.

De bazen krijgen harde klappen, en ze zijn niet voor niets baas geworden. Ze hebben gemiddeld minder geweten en meer huid dan de kleine man. Dus de klappen zullen heus wel zoveel mogelijk verhaald gaan worden. Zo als altijd. Tienden zou ik graag weer willen geven: als je even rekent kom je als snel op een belastingpercentage van zo rond de 80% van je loon. Inkomstenbelasting, btw, accijns. Maar echte enorme afgrijselijke gevolgen verwacht ik nog steeds niet.

We kunnen gewoon nog normaal wonen met zijn allen, dan maar wat minder ruimte per persoon. Er kan in Nederland en bij onze directe buren gewoon netjes voedsel genoeg geproduceerd worden. Het kan even duren voor het genoeg is, het kan zijn dat we niet meer allemaal vlees kunnen eten zovaak we dat willen, maar honger hoeft absoluut niet. Kleding en schoeisel kunnen we zelf maken. Onze kinderen kunnen naar school. Zelfs vakantie kan wel, al zal het misschien wat dichterbij huis worden.

Er is eigenlijk niets aan de hand. Er hoeft niets gevreesd te worden. We zitten nog steeds op een riant stukkie wereld. De luchtballon mag dan kapot gaan: ik hoef geen ballon. Zelfs niet à €3,64.